Περίεργα παιχνίδια σε ορισμένους δήμους με βοσκοτόπια-φιλέτα· παιχνίδια που απειλούν το μέλλον της ελληνικής νομαδικής κτηνοτροφίας, καταγγέλλει ο πρόεδρος της Ενωσης Μετακινούμενων Κτηνοτρόφων Ηπείρου, Γιάννης Δεκόλης.
Πάνω από 800 οικογένειες ασχολούνται στη χώρα μας με τη νομαδική κτηνοτροφία, εκτρέφοντας περί τα 400.000 ζώα Ζητεί να υπάρξει πρόβλεψη για την υπαγωγή των βοσκοτόπων στις Περιφέρειες ή ακόμη και στις Διευρυμένες Περιφέρειες, ώστε να ισχύουν για όλους τα ίδια κριτήρια, εν όψει και των αλλαγών στην πολιτική Γης του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Η νομαδική κτηνοτροφία, που είναι αναπτυγμένη σε όλα τα κράτη της Μεσογείου και παράγει ανώτατης ποιότητας κρέας και γάλα, φθίνει λόγω και των ιδιαίτερων δυσκολιών στον τρόπο ζωής.
Υπολογίζεται πως απασχολεί σήμερα στη χώρα μας πάνω από 800 οικογένειες αλλά αφορά τουλάχιστον 400.000 ζώα. Μόνο στην Ηπειρο, το ζωικό κεφάλαιο νομάδων ανέρχεται σε περίπου 100.000 ζώα, κυρίως αιγοπρόβατα, ενώ πολύ λιγότερα είναι τα βοοειδή.
Νοικιάζουν
Με το πρόβλημα της δραματικής ανόδου των τιμών των ζωοτροφών, κάθε μετακινούμενος κτηνοτρόφος έχει τρεις επιλογές: ν' αγοράσει βοσκότοπο ή να νοικιάσει από ιδιώτες ή από το κράτος. Κατά κανόνα, όμως, επειδή τα ιδιόκτητα βοσκοτόπια είναι πολύ λίγα σε σχέση με τις ανάγκες, καλείται να ενοικιάσει εκτάσεις του Δημοσίου ή της Αυτοδιοίκησης.
Με το νέο νομοσχέδιο για την Κτηνοτροφία, επίκειται να δοθούν με συμβολικό αντίτιμο βοσκοτόπια του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης στους κτηνοτρόφους.
Η διαχείριση βοσκοτόπων από τους δήμους, εξηγεί ο Γιάννης Δεκόλης, δεν έχει αποδώσει, και ζητεί υπαγωγή τους στις Περιφέρειες. Τα καταλύματα που φτιάχτηκαν με καλές προδιαγραφές, στις αρχές της δεκαετίας του '60 και του '80, δεν συντηρούνται ούτε από τις αρμόδιες αρχές ούτε από τους κτηνοτρόφους, που αρνούνται να ρίξουν χρήματα διότι δεν έχουν σαφή εικόνα πού θα βρίσκονται την επόμενη χρονιά.
Εξαιτίας του καθεστώτος που επικρατεί με τις δημοπρασίες, μερικοί Ηπειρώτες κτηνοτρόφοι αναγκάζονται κάθε χρόνο να μετακομίζουν από βοσκότοπο σε βοσκότοπο: Γράμμο, Μητσικέλι, Σμόλικα κ.α.
Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας, που έχουν μετακινούμενους κτηνοτρόφους: Θεσσαλία, Μακεδονία, Στερεά Ελλάδα, Κρήτη κ.ά.
Υπαγωγή στην Περιφέρεια
Σύμφωνα με πληροφορίες και οι Κρητικοί μετακινούμενοι κτηνοτρόφοι έχουν ζητήσει επανειλημμένα να υπάγονται στην Περιφέρεια. Χρειάζονται βεβαιώσεις για τις μετακινήσεις τους από κτηνιάτρους της Περιφερειακής Ενότητας (πρώην νομαρχίας), ότι δεν υπάρχει πρόβλημα μελιταίου πυρετού για να μετακινηθούν σε άλλο νομό (π.χ. από Ρέθυμνο προς Λασίθι), που, εξαιτίας της έλλειψης προσωπικού καθυστερούν.
Ο κύριος όγκος των μετακινούμενων κτηνοτρόφων της Θεσσαλίας πηγαίνει το καλοκαίρι προς τη Δυτική Μακεδονία και την Ηπειρο.
«Οι μετακινούμενοι κτηνοτρόφοι πρέπει να έχουν θερινή αποκατάσταση», αναφέρει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κτηνοτροφικών Συλλόγων Θεσσαλίας, Μιχάλης Τζιότζιος. «Η πλειονότητα των κτηνοτρόφων επειδή ψηφίζει κι έχει δικαιώματα βόσκησης στο χειμερινό βοσκότοπο αντιμετωπίζεται τελείως διαφορετικά τους θερινούς μήνες, όταν μετακινείται σε άλλο δήμο ή περιφέρεια για θερινή βόσκηση. Υπάρχουν, βέβαια, κι οι κυνηγοί που παρεμβαίνουν στη διαδικασία και για ψηφοθηρικούς λόγους μένουν βοσκότοποι ανεκμετάλλευτοι».
3 προβλήματα
Προβλήματα επικρατούν, τονίζει ο Γ. Δεκόλης, όπου οι εκτάσεις είναι λίγες και η ζήτηση μεγαλύτερη, διότι:
1ον. Οι δημοπρασίες γίνονται κάθε χρόνο σχεδόν στο παρά πέντε, δηλαδή ένα μήνα προτού ξεκινήσουν να κοπάδια να φύγουν. Αρκετοί κτηνοτρόφοι περιφέρονται κάθε χρόνο από βουνό σε βουνό, χωρίς να μπορούν να φτιάξουν υποτυπώδεις εγκαταστάσεις νερού, ρεύματος, στάβλων, καταλύματος, για να ξεκαλοκαιριάσουν με τις οικογένειές τους. Την ίδια στιγμή, οι ανάγκες ποικίλλουν από κοπάδι σε κοπάδι, ανάλογα με τον πληθυσμό και το είδος των ζώων.
2ον. Δεν προκηρύσσονται δημοπρασίες σε ορισμένες περιοχές, παρότι υπάρχουν ελεύθερα χωράφια, για τουριστικούς ή ψηφοθηρικούς λόγους.
3ον. Τη χαριστική βολή όμως δίνουν τα «χτυπήματα κάτω από τη ζώνη», που ανεβάζουν υπερβολικά τις τιμές εκκίνησης των βοσκοτόπων στις δημοπρασίες, σε σημείο να μην μπορούν ν' ανταποκριθούν οι μικροί κτηνοτρόφοι».
«Υπάρχουν δημοπρασίες στις οποίες το τίμημα ανέρχεται στο τριπλάσιο της αξίας του βοσκότοπου. Ο μικροκτηνοτρόφος της περιοχής αναγκάζεται να μην μπει καν στη διαδικασία της δημοπρασίας. Πάει σε άλλες περιοχές, πολύ πιο μακριά από τη δική του για να βρει βοσκοτόπια, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα έξοδα της οικογένειας και του κοπαδιού αλλά και για την παράδοση γάλακτος σε συνεταιρισμό ή βιομηχανία αλλά και ζώου στο σφαγείο», υποστηρίζει ο κ. Δεκόλης.
Ενισχύσεις
Ζητεί να δοθούν οι ενισχύσεις που προβλέπονται για τις σπάνιες φυλές αιγοπροβάτων, οι οποίες είναι προσαρμοσμένες στο ελληνικό περιβάλλον αλλά η τροφοδότησή τους είναι οικονομικά ασύμφορη. Υποστηρίζει πως πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη, ώστε στις επιτροπές που θα συγκροτηθούν να υπάρχει κι εκπρόσωπος των μετακινούμενων κτηνοτρόφων: αφενός διότι δεν κάνουν όλα τα χωράφια για βόσκηση, αφετέρου διότι όσα κάνουν, δεν πρέπει να μένουν ανεκμετάλλευτα.
Κοπάδι με γίδια, εξηγεί, είναι καλύτερα να βόσκει σε υψόμετρο κάτω των 1.000 μέτρων, διότι τρώει τα «δασωμένα», κοπάδι προβάτων πρέπει να πάει σε πιο ψηλά σημεία, ώς 1.800 μέτρα υψόμετρο, γιατί τρώει το πολύ ψιλό χορτάρι, ενώ οι αγελάδες μπορούν να πάνε στη μεσαία ζώνη, γιατί βόσκουν πιο χοντρό χορτάρι, που έχει ήδη προλάβει να βγει.
annio@enet.gr
